غذاهای سنتی یزد | انواع خورشت ها، نان ها و غذاهای سنتی دیگر

یزد را در ایران و دنیا با شیرینی های خاص شان می شناسند. هر جا صحبت یزد شود شیرینی باقلوا، پشمک، حلوا ارده، قطاب و دیگر شیرینی ها جلوه گر می شوند. اما نکته دیگری که بایستی آن را بیان کنیم این است که یزدی ها و مردم یزد جزو خوش خوراک ترین مردم ایران هستند. غذاهای سنتی و محلی یزد تنوع زیاد و طعم خوشمزه ای دارند. هر کس پای به یزد بگذارد به خوبی حس می کند که اهالی این شهر اصالت و سنت ایرانی بودن خود را به خوبی حفظ کرده اند. با ذکر این مقدمه در مقاله پیش رو در مورد غذاهای سنتی یزد توضیحاتی می دهیم.

معرفی و بررسی غذاهای سنتی یزد

اگر می خواهید برای رزرو هتل در یزد و سفر به این استان اقدام کنید قبل از آن برخی غذاها را بشناسید. اگر بخواهیم در مورد غذاهای سنتی یزد کلامی بگوئیم، خورشت ها معروفترین غذاهای یزدی می باشند. هر چند که در بسیاری از خانه های ایرانیان در کل کشور خورشت ها طبخ می شوند. اما چشیدن و خوردن این خورشت ها در یزد مزه دیگری دارد. برخی از این خورش های سنتی یزد عبارتند از:

قیمه نخود(خورشتی با حبوبات متفاوت)

هر چند در دستور پخت خورشت های ایرانی گوشت و حبوبات نقش اصلی را بازی می کنند و مردم قیمه بابا لپه و گوشت آن می شناسند. اما قیمه نخود یزدی با دیگر خورشت های قیمه تفاوت دارد. تفاوت در این است که به جای لپه نخود دارد. به همراه چاشنی هایی مانند دارچین، هل، لیموعمانی و زعفران. در ترکیب این گزینه از غذاهای سنتی یزد استفاده می گردد. این خورشت قیمه به همراه برنج ساده یا زعفرانی سرو می شود و از خلال سیب زمینی سرخ شده نیز در کنار آن استفاده می گردد.

خورشت سیب( یک نوع خاص از خورشت قیمه)

این خورشت در شهرهای دیگر ایران نیز پخت می شود. اما این غذا در یزد بنیان گذاری گردیده و به نام این شهر ثبت شده است. در این خورشت همان ترکیبات قیمه از لپه، لیمو عمانی، گوشت، گوجه فرنگی و رب گوجه استفاده می گردد. اما علاوه بر این ها از سیب شیرین و زعفران نیز استفاده می گردد.  نحوه طبخ این خورشت مانند قیمه معمولی است. فقط سیب در یک ساعت پایانی به خورشت اضافه می گردد‌.که در هتل سنتی یزد سرو می‌شود.

خورشت به آلو یک غذای مجلسی در بین غذاهای سنتی یزد

میوه به، یکی از میوه های فصلی ایران است. به همین دلیل بیشتر در فصل پاییز دیده می شود. البته می توان میوه به را فریز و در دیگر فصول سال نیز از آن استفاده نمود‌. خورشت به آلو یک خورشت ترش و شیرین است. البته آشپزها این خورشت را سلیقه ای با گوشت گوسفند  و یا گاو درست می کنند. البته در این خورشت می توان از گوشت مرغ یا بوقلمون استفاده نمود.

اشکنه یزدی

یکی از خصوصیات یزدی ها طبخ غذاهای ایرانی به سبک خوشان می باشد. اشکنه یزدی هم روش پخت خاص خود را دارد. روش پخت اشکنه یزدی مانند انواع اشکنه ساده می باشد و در زمان خیلی کوتاهی نیز آماده می شود. سیب زمینی، پیاز، شنبلیله خشک و ادویه جات مواد اولیه ساخت این اشکنه هستند. البته برخی برای طمع بهتر غذا از عدس و رب گوجه فرنگی نیز استفاده می کنند.

خوراک ها، نان ها و غذاهای سنتی یزد

غذاهای سنتی یزد با برنج، نان یا به تنهایی سرو می شوند‌. از جمله غذاهای سنتی یزد می توان به آبگوشت یزدی به عنوان یک غذای نانی اشاره کرد. این آبگوشت کمی طبع ترش مزه دارد. این ترشی در آبگوشت یزدی نتیجه وجود آلو و یا لیموعمانی در آن می باشد. برخی از آشپزها حتی از لواشک نیز استفاده می کنند. استفاده از سبزیجات معطر خشک مانند شنبلیله یا ترخون نیز استفاده می گردد.

کشک خیار از غذاهای سنتی یزد

از خوراک های نانی ویژه گرمای تابستان می توان به کشک خیار اشاره نمود. استفاده از کشک در این غذا بخاطر این است که یزدی ها میانه خوبی با ماست ندارند. در جاهای دیگر آن را آب دوغ خیار می نامیم. در یزد با کشک درست می شود. برای تهیه این غذا به کشک سائیده شده، آب، خیار، گردو، کشمش و سبزی(نعنا خشک) نیاز داریم. البته بهتر است قبل از سرو غذا یکی دو ساعت در یخچال نگهداری شود.

قلیه کدو

شام ویژا شب های زمستان یزد است. یکی از انواع مختلف غذاهای سنتی یزد است. برای درست کردن قلیه کدوی یزدی احتیاج به کدو تنبل، لوبیا قرمز، برنج وماش و پیاز می باشد. در پخت این غذا مواد اولیه میکس می شوند. بعد از میکس آن را تفت داده و تا زمان پختن برنج دم داده می شود.

آش های سنتی یزد

آش ها در میان غذاهای سنتی یزد جای دارند. برخی از مهم ترین آنها عبارتند از:

آش شولی

آش شولی یک غذای سنتی یزد است که در هیچ یک از شهرهای دیگر پخت نمی شود‌. البته این آش به عنوان میان وعده نیز سرو می شود. مواد اولیه این آش شامل اوماج(نوعی خمیر که با استفاده از آرد درست می شود )چغندر، سبزی آش، عدس لپه، سرکه، پیاز و ادویه جات است. البته برخی سرکه را موقع سرو غذا به آن اضافه می کنند.

آش انار عقدا یکی از غذاهای سنتی یزد

عقدا یکی از روستاهای اردکان است که انارهای معروفی دارد. آش انار عقدا نیز از آش ها و غذاهای سنتی یزد محسوب می شود. این آش ویژه شب یلدا می باشد. برای تهیه این آش یزدی به دانه های انار، لپه، برنج، سبزی آش، گوشت چرخ کرده، پیاز، لپه، گلپر و ادویه جات نیاز می باشد. برخی بجای دانه های انار از رب انار نیز استفاده می کنند. گوشت نیز جزو اجزای فرعی بوده و می توان استفاده نکرد.

آش ها در یزد انواع دیگر دارند. مانند آش آب غوره و آش کشنیز که بیشتر جنبه درمانی دارند. برای افراد سرماخورده استفاده می شود. شوربا، کلم، آش ماش و سایر آش ها نیز در این کشور استفاده می شود.‌

فله غذای ساده در یزد

از دیگر غذاهای سنتی یزد می توان به فله اشاره نمود. فله یکی از ساده ترین غذاهای مردم یزد می باشد. بیشتر به عنوان میان وعده مورد استفاده قرار می گیرد. برای تهیه این غذا به آغوز گوسفند یا گاو نیاز می باشد( آغوز اولین شیری است که بعد از زایمان گاو و گوسفند دوشیده می شود ). برای تهیه فله شیر را جوشانده سپس در یخچال بگذارید تا سرد شود. آغوز به گونه ای است که بعد از سرد سدن شبیه فرنی می شود. البته این غذا بخاطر تغییر سبک زندگی دیگر خیلی درست نمی شود.

نان سوروک

این نان بیشتر در مراسم ها و نذری ها استفاده می شود. اگر ماه محرم در یزد باشید حتما طعم نان سوروک را خواهید چشید. همچنین از این نان در افطاری های ماه رمضان نیز استفاده می گردد. برای تهیه این نان از آرد سبوس دار، نمک، تخم گشنیز، گل رنگ، مایه خمیر، روغن کنجد و غیره استفاده می شود. این نان معمولا به تنهایی سرو می شود.

سخن آخر

در این نوشته ما لیستی از غذاهای سنتی یزد را معرفی کردیم. غذاهای سنتی و شیرینی های محلی دیگری نیز در شهرستان و استان یزد درست می شود که برای اطلاع شما صرفا به چند مورد اشاره کردیم. اگر سفری به یزد داشتید حتما سعی کنید از غذاهای سنتی این شهر نیز استفاده کنید.